De juiste behandeling voor voetklachten

Echografisch onderzoek maakt het verschil

Complexiteit van de voet

De behandeling van voetklachten kan een aanzienlijke uitdaging vormen. Dit komt onder andere door de complexe anatomie van de voet, waarop meerdere structuren zoals botten, spieren, pezen en zenuwen dicht bij elkaar liggen. Hierdoor kan het lastig zijn om de pijnlijke plek aan te wijzen. Hoewel elke structuur specifieke klachten kan geven, lijken de klachten soms op elkaar. Dit is geen probleem als de behandelingen hetzelfde zijn, maar het kan lastig worden als een aandoening specifieke zorg vereist. Daarom is het belangrijk om duidelijke onderscheidingen tussen de structuren in de voet te maken voor een juiste behandeling.

Structuren op de millimeter beoordelen

Bij het onderscheid maken van structuren in de voet kan echografisch onderzoek een waardevol hulpmiddel zijn. Echografie is een beeldvormende techniek die gebruik maakt van geluidsgolven. Dit maakt het mogelijk om de verschillende structuren van de voet tot op de millimeter nauwkeurig in beeld te brengen. Aangezien er veel structuren op een klein oppervlak aanwezig zijn, helpt dit niet alleen bij het identificeren van de structuren, maar ook bij het beoordelen van eventuele afwijkingen.

Metatarsalgie (pijn onder de bal van de voet) als voorbeeld

Pijn onder de bal van de voet komt vaak voor. De Latijnse benaming voor pijn onder de voorvoet is metatarsalgie. Het woord betekent letterlijk: pijn onder de kopjes van de middenvoetsbeentjes. De term zegt dus alleen maar iets over waar het pijn doet, en niet waarom het pijn doet, het is dus geen echte diagnose. Om pijn onder de voorvoet goed te kunnen behandelen, is het noodzakelijk de oorzaak van de pijn te achterhalen. In de praktijk kan dat een ingewikkelde zoektocht blijken. Want metatarsalgie kent vele oorzaken. Soms is er één specifieke oorzaak, soms zijn er verschillende (kleinere) problemen die bij elkaar opgeteld de voorvoetklachten veroorzaken.

De klachten en onderzoeksresultaten kunnen sterk op elkaar lijken. Dit kan komen doordat de structuren zeer dicht bij elkaar liggen, waardoor het moeilijk is om onderscheid te maken. Ook kunnen de klachten afwijken van het gebruikelijke patroon. Als voorbeeld gebruiken we twee veel voorkomende klachten die wel eens voor verwarring zorgen. Dit zijn een Neuroom van Morton en een instabiel teengewricht.

Een neuroom van Morton betreft een beklemming van een gevoelszenuw die ligt tussen de middenvoetsbeentjes en doorloopt naar de tenen. Deze beknelling is ter hoogte van de kopjes van middenvoetbeentjes ofwel het afwikkelpunt van de voet. Meestal raakt de zenuw bekneld tussen de 3e en 4e teen (geteld vanaf de grote teen) soms tussen de 2e en 3e teen. Door de beknelling raakt niet alleen de zenuw verdikt, maar ook de omliggende slijmbeurs kan gaan ontsteken. De klachten zijn vaak verschietende pijn met uitstraling (wat wordt ervaren als kramp of een elektrische prikkeling) naar de genoemde tenen.

Ter hoogte van het afwikkelpunt van de voet vormen de kopjes van de middenvoetbeentjes gewrichten met het eerste teenkootje. Net naast het verloop van de zenuw bevindt zich aan de onderkant van deze gewrichten een klein bandje genaamd ‘plantaire plaat’. Beschadiging van dit bandje kan leiden tot instabiliteit van het gewricht. Waardoor het gewricht een beetje uit de kom kan gaan tijdens het lopen. Een instabiel teengewricht geeft pijnklachten in hetzelfde gebied, hetzij meer lokale pijn aan de onderkant van het gewricht.

Verwarring kan ook ontstaan, zoals eerder besproken, doordat verschillende problemen de voorvoetklachten veroorzaken. Soms zijn er bijvoorbeeld twee neuromen aanwezig, of is er een combinatie van een neuroom en een instabiel teengewricht. Met echografisch onderzoek kan onderscheid worden gemaakt tussen de verschillende oorzaken en kan beoordeeld worden of er meerdere oorzaken zijn.

Echografie helpt oorzaken van voetklachten te herkennen en onderscheiden.

Echografisch beeld

Bij echografisch onderzoek van een neuroom van Morton wordt er gekeken naar de mate van de zenuwverdikking en slijmbeurs ontsteking, en naar de ligging van deze structuren. Het is belangrijk om te kijken naar de verhouding tussen de zenuwverdikking en slijmbeursontsteking.

Soms is alleen de zenuw fors verdikt en is de slijmbeurs rustig. Maar het kan ook zijn dat de zenuw minimaal verdikt is maar de slijmbeurs fors ontstoken is. Daarnaast, als de totale massa te groot is voor de beschikbare ruimte tussen de middenvoetbeentjes, ligt deze meer onder de voorvoet, wat zorgt voor extra inklemming van de zenuw en slijmbeurs. Bij de ernaast gelegen teengewrichten kan worden beoordeeld of er sprake is van dislocatie bij het buigen van de teen. Maar ook de mate van beschadiging en eventuele irritaties van de weke delen.

Verschil in behandeling

Hoewel de zenuw bij een neuroom en het bandje bij een instabiel teengewricht zich op hetzelfde kleine oppervlak bevinden, verschillen de behandelingen aanzienlijk. Voor zowel een neuroom of bursitis als een instabiel teengewricht kunnen steunzolen verlichting bieden. Het is echter belangrijk te benadrukken dat dit niet dezelfde soort steunzool betreft. Bij een neuroom en bursitis moet de steunzool zodanig worden aangepast dat de zenuwbeknelling vermindert, waardoor de klachten afnemen. In het geval van een instabiel teengewricht moet de steunzool ontworpen zijn om overmatige druk op het gewricht te verminderen.

Bij een neuroom van Morton kan, naast speciaal aangemeten steunzolen, een injectie met ontstekingsremmers worden overwogen. Deze behandeling is vaak effectief, vooral als er ook sprake is van een slijmbeursontsteking en de zenuwverdikking niet te groot is. Indien er sprake is van een aanzienlijke zenuwverdikking en ernstige klachten, kan operatieve verwijdering een betere behandeloptie zijn. De behandeling van een instabiel teengewricht is voornamelijk conservatief van aard. Naast het gebruik van steunzolen is het essentieel om de voet te ontzien en de teen zo nodig te tapen.

Vind een praktijk

Hoewel echografisch onderzoek een absolute meerwaarde is bij het in kaart brengen van de oorzaak van klachten is het belangrijk niet uitsluitend op het echobeeld te vertrouwen. Afwijkingen op een echobeeld zijn mogelijk onbelangrijk als er geen bijbehorende klachten of afwijkende onderzoeksresultaten zijn.

Heeft u last van voetklachten en wilt u weten wat de beste aanpak is? Onze Podozorgers staan voor u klaar. Klik op onderstaande knop en vind een praktijk bij u in de buurt.

Vind een praktijk